BÀI PHÁT BIỂU ĐẦY CẢM XÚC CỦA NGÀI THỊ TRƯỞNG THÀNH PHỐ GUARDA, BỒ ĐÀO NHA
"Hãy để tôi nhấn mạnh
đến hành động này của Quỹ Tôn Vinh Tiếng Việt và Chữ Quốc Ngữ, một hành động vô
cùng dũng cảm, thiết lập tình hữu nghị và sự hiểu biết giữa hai dân tộc, sự tri
ân về nguồn gốc của chữ Quốc Ngữ, Tại thời điểm này, ngoài kia, trên thế giới,
nhiều nơi chiến tranh đã thay thế cho sự đối thoại và nền hòa bình. Tôi! một lần
nữa nêu bật hành động quảng đại và tình hữu nghị sâu sắc giữa thành phố Guarda,
nước Bồ Đào Nha và dân tộc Việt Nam rất cao quý và can đảm này."
Kính thưa Bà Giám đốc Văn
hóa Khu vực của Trung tâm - Tiến sĩ Suzana Menezes. Chúng tôi chân thành kính cảm
ơn bà. Thật vinh dự cho chúng tôi với sự hiện diện của bà trong buổi lễ tưởng
niệm đặc biệt này dành cho một công dân xuất sắc của thành phố Guarda, Linh mục
Dòng Tên Francisco de Pina.
Kính thưa Chủ tịch Hội Đồng
thành phố Guarda, José Relva.
Kính thưa Ông Chủ tịch Quỹ
Tôn Vinh Tiếng Việt và Chữ Quốc Ngữ - Gs. Nguyễn Đăng Hưng, và TS Nguyễn Tấn
Nghĩa,
những người chủ trì chính
lễ tri ân, trong suốt hành trình đã bắt tay vào việc với lòng tận tụy cống hiến,
mà đỉnh cao là khoảnh khắc mang tính biểu tượng, đầy ý nghĩa hôm nay – ngày gặp
gỡ của hai dân tộc: Bồ Đào Nha và Việt Nam.
Chúng tôi tôn vinh thành
tựu của nhà truyền giáo Dòng Tên Francisco de Pina. Chúng tôi xin chào đón nồng
nhiệt ngài và ôm chặt với tấm lòng thiết tha trìu mến! Nhân danh công dân thành
phố Guarda, chúng tôi xin gởi lời chào rất trân trọng đặc biệt tới đoàn Việt
Nam, tới toàn thể các thành viên. Chúng tôi xin cầu mong khoảnh khắc này được tồn
tại mãi trong lịch sử của cả hai dân tộc.
Chúng tôi cảm ơn sự hiện
diện của các bạn Thành phố Guarda!
Cảm ơn Bà Phó Chủ tịch
Amélia Fernandes;
Cảm ơn Đức Cha Giám mục
Giáo phận Guarda, D. Manuel da Rocha Felício.
Kính thưa ông António
Salvado Morgado. Chính ngài là người không mệt mỏi khởi xướng và liên tục làm
việc để đạt được sự công nhận này hôm nay. Tôi, hôm nay xin chính thức tỏ lòng
biết ơn đầy cảm xúc của Hội Đồng thành phố Guarda, đến vị linh mục nổi tiếng.
Giờ này đã đến phiên chúng tôi quan tâm và biểu lộ lòng tri ân chân thành của
thành phố.
Kính thưa các thành viên
Hội đồng Nhân Dân;
Kính thưa quý ông quý bà;
Kính thưa Quý vị Đại diện
các Hiệp hội, các Tổ chức của thành phố;
Tôi xin chào các vị trong
chính quyền của Thành phố Guarda,
Chúng tôi chân thành ghi
nhận sự hiện diện của tất cả các bạn; nếu như không có sự nỗ lực của các bạn, sự
cống hiến và làm việc gương mẫu của tất cả các bạn, thì chắc chắn kết quả sẽ
không được như thế này.
Cảm ơn tất cả các bạn,
các tổ chức, các Hiệp Hội, giới Truyền thông xã hội.
Thưa nhân dân thành phố
Guarda thân mến!
Thưa quý ông quý bà!
Hôm nay là một dịp đặc biệt,
chúng ta tụ tập để tưởng nhớ một trong những tên tuổi vĩ đại nhất trong lịch sử
Bồ Đào Nha-Việt Nam, Francisco de Pina, sinh ra ở thành phố Guarda của chúng ta
vào năm 1586. (cách đây 438 năm). Vị linh mục Dòng Tên đã tốt nghiệp loại xuất
sắc ở Coimbra, đã cống hiến cả cuộc đời mình để thúc đẩy sự hiểu biết giữa các
nền văn hóa khác nhau, thông qua sự hiểu biết về ngôn ngữ học giữa hai dân tộc.
Khi lên đường đến Viễn Đông vào năm 1608, Francisco de Pina không chỉ mang theo
những giá trị đức tin của mình mà còn là niềm khao khát kiến thức vô tận và
mong muốn hiểu biết liên văn hóa. Ở Ma Cao, ông học sâu hơn, và ở Malacca ông
được thụ phong linh mục, nhưng chính ở Đàng trong Đại Việt, thuộc Việt Nam ngày
nay, nơi di sản sâu sắc nhất của ông được thể hiện. Trong tám năm hoạt động
truyền giáo cật lực, Francisco de Pina đã vượt qua những rào cản về ngôn ngữ và
văn hóa. Ông đi tiên phong trong quá trình Lusitan hóa (Bồ Đào Nha hóa) tiếng
Việt, sử dụng bảng chữ cái Latinh và các thanh điệu ghi lại âm thanh của nền
văn hóa Việt Nam đã đến với ông. Ngày nay, tiếng Việt là minh chứng sống động
cho cuộc gặp gỡ văn hóa giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha, là ngôn ngữ sớm nhất ở Viễn
Đông sử dụng chữ cái Latinh.
Sự tưởng nhớ của ông, được
mang đến Guarda từ Việt Nam, không chỉ là một tượng đài. Nó là biểu tượng của
lòng biết ơn và sự nhìn nhận sự kiện lịch sử này.
Con thuyền lướt trên sóng biển hiện diện trong đài tưởng niệm, không chỉ gợi lên chuyến hành trình của người Bồ Đào Nha mà còn gợi lên hành trình về cuộc đời dũng cảm của Francisco de Pina. Một người Bồ Đào Nha, một người đã vượt qua vùng biển vô định, đầy rẫy nguy hiểm và bão tố, để khám phá những thực tế và nền văn hóa mới và khác biệt.
Nhưng, hãy để tôi nhấn mạnh
đến hành động này của Quỹ Tôn Vinh Tiếng Việt và Chữ Quốc Ngữ, một hành động vô
cùng dũng cảm, thiết lập tình hữu nghị và sự hiểu biết giữa hai dân tộc, sự tri
ân về nguồn gốc của chữ Quốc Ngữ.
Tại thời điểm này, ngoài
kia, trên thế giới, nhiều nơi chiến tranh đã thay thế cho sự đối thoại và nền
hòa bình. Tôi! một lần nữa nêu bật hành động quảng đại và tình hữu nghị sâu sắc
giữa thành phố Guarda, nước Bồ Đào Nha và dân tộc Việt Nam rất cao quý và can đảm
này.
Trên tượng đài, bảng đồng
với ba ngôn ngữ Bồ - Việt – Anh, có dòng chữ: "Tấm bia này được làm từ Quảng
Nam - Việt Nam, là biểu tượng cho sự ghi nhận của chúng tôi đối với Cha
Francisco de Pina", đã nêu bật tầm quan trọng sứ mệnh của Ngài. Tại trung
tâm của tượng đài, thể hiện sáu thanh điệu của tiếng Việt và logo của Quỹ Tôn
Vinh tiếng Việt và chữ Quốc Ngữ với hình chim Chim Lạc cổ, tượng trưng cho sự
thống nhất của hai nền văn hóa, hai dân tộc, thống nhất bằng sự tôn trọng lẫn
nhau và chia sẻ kiến thức.
Hôm nay chúng ta tôn vinh
không chỉ một con người, mà cả tinh thần đối thoại, hợp tác và tình hữu nghị giữa
các dân tộc. Francisco de Pina nhân cách hóa sự gặp gỡ của các thế giới, sự hợp
nhất của các nền văn hóa và việc xây dựng cầu nối giữa các quốc gia. Di sản của
ông là lời nhắc nhở thường xuyên rằng, bất chấp những khác biệt, chúng ta đoàn
kết với nhau bằng mối quan hệ nhân loại, tình anh em và sự hiểu biết lẫn nhau.
Mong rằng sự tri ân này sẽ là nguồn cảm hứng cho tất cả chúng ta, tiếp tục thúc
đẩy đối thoại và hợp tác liên văn hóa giữa các đất nước. Tấm gương của
Francisco de Pina soi sáng con đường dẫn đến một tương lai nơi mà sự tôn trọng
và tình bạn chiếm ưu thế trên sự chia rẽ và chiến tranh. Tôi muốn để lại lời cuối
cùng để đảm bảo điều gì đó chắc chắn: Thành phố Guarda sẽ đầu tư vào mối quan hệ
hữu nghị và hợp tác với người dân Việt Nam, gắn kết hai nền văn hóa và hai dân
tộc cách nhau 13.700 km nhưng ngày nay đã trở nên gần gũi hơn trong trái tim họ.
Xin hân hạnh chào mừng tất
cả quý ông, quý bà, và tất cả các bạn.
Guarda, 26 tháng 11
năm 2023
Sérgio COSTA
Thị trưởng Tp.
Guarda
Minh Hà dịch