Chúng ta đang ở trong Mùa Chay. Đây là thời gian của chiến đấu thiêng liêng. Tin mừng Chúa Nhật 1 Mùa Chay hôm nay (Mc 1,12-15) đề cập đến một trận chiến nhiều cam go. Nơi đây, chúng ta không chiến đấu một mình. Chúng ta chiến đấu trong hy vọng chiến thắng. Nếu chiến đấu mới mong phần chiến thắng. Nếu ngược lại, chắc chắn sẽ thất bại.

Để hiểu thêm về trận chiến trong Tin mừng hôm nay, chúng ta đi vào ba điểm ngắn dưới đây:

Cuộc chiến 40 đêm ngày

Chính Thần Khí dun dủi Chúa Giêsu bước vào hoang địa để ăn chay, cầu nguyện và chiến đấu trong 40 đêm ngày. Thánh sử Máccô dùng chữ “ἔρημον- erēmon” mà Tiếng Việt dịch là “hoang địa”. Từ này cũng có thể dịch là sa mạc, nơi khô cằn, chỗ không người, vùng hoang vắng. “Xuyên qua sa mạc Thiên Chúa dẫn ta tới tự do”[1] – như đầu đề sứ điệp Mùa Chay năm nay. Khung cảnh này gợi nhớ lại hình ảnh 40 năm ròng rã dân Chúa đi trong sa mạc. Ý nghĩa của những năm tháng này là để Chúa thanh lọc dân: từ một dân tội lỗi đến một thế hệ thánh thiện. “Ta là Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, Ta đã đưa ngươi ra khỏi đất Ai cập, ra khỏi nhà nô lệ.” (Xh 20,2).

Cũng vậy, Mùa Chay là thời gian để chúng ta ăn chay và hãm mình. Đây là Mùa rút lui vào hoang địa để nhìn lại ba tương quan: tôi với Thiên Chúa, tôi với tha nhân và tôi với chính mình. Tiếc rằng khi nhìn lại, Ma quỷ thường đến quấy rối và thách thức chúng ta, chịu Xa-tan cám dỗ. Vì lý do này, đôi khi chúng ta cảm thấy ngao ngán bước vào cuộc chiến thiêng liêng. Nhưng ai can đảm thực hành Mùa Chay, thiên sứ hoặc ân sủng Chúa cũng ngập tràn trong tâm hồn mỗi người.

Ơn Chúa trong cuộc chiến

Cũng như Chúa Giêsu, chúng ta không cô đơn. Thiên Chúa luôn ở cùng và chiến đấu với chúng ta. Ma quỷ rất vui mừng nếu chúng ta không bắt tay với Thiên Chúa. Ngược lại chúng rất bối rối hoang mang nếu ta đứng về phía Thiên Chúa. Dấu chỉ cho điều này là thiên sứ đến bày binh bố trận giúp chúng ta. Thật khó để thấy được bàn tay của Thiên Chúa trong cuộc chiến này; tuy nhiên, kinh nghiệm cho thấy Thiên Chúa không bao giờ từ bỏ con người. Ngài luôn có cách để giúp con người thắng Ma Quỷ. Cuộc chiến này dai dẳng cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay, nhưng chúng ta đã và sẽ chiến thắng nhiều lần. Càng gần gũi và dùng ơn Chúa tốt, chúng ta càng đỡ vất vả hơn trong cuộc chiến. Ước gì trong bốn mươi ngày Chay Thánh này, các tín hữu mở lòng, nguyện cầu để thấy được cách thức chiến đấu “trăm trận trăm thắng” của Thiên Chúa.

Một trong những chiến thuật của Ma quỷ rủ rỉ vào tai chúng ta rằng: “Mày luôn phải chiến đấu một mình.” Câu thần chú này khiến chúng ta nản lòng. Ngược lại, Thiên thần Chúa lại nhắc nhớ mỗi người rằng: “Bạn đừng sợ, vì Thiên Chúa đang ở với bạn. Ngài có sức mạnh và tình yêu để giúp bạn chiến thắng Ma quỷ!” Như thế trong cuộc chiến này, chúng ta thấy Ma Quỷ và Thiên Chúa là hai chiến tuyến, hai phương trời cách biệt. Chúng ta đang đứng ở giữa. Tùy mình chọn bên nào để chiến đấu? Nếu muốn hạnh phúc bình an, muốn sự sống thì chọn bên Thiên Chúa để chiến đấu chống lại sức công phá của Quỷ ma. Bằng cách nào? 

Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng

Điểm cuối cùng này nhấn mạnh đến lối nẻo của chúng ta chiến đấu. Thiên Chúa cũng “bó tay” nếu chúng ta không chịu sám hối và tin vào Tin mừng. Tiếng Việt thật hay khi dùng chữ sám hối! Sự sám hối (poenitentia) hay còn được gọi là sự ăn năn hoặc sự thống hối là việc một người ăn năn tội lỗi của mình. Hành động này thôi thúc chúng ta sửa mình, làm mới lại cách ăn nết ở. Điều này rất dễ nhận ra, nhưng vô cùng khó sửa. Mùa Chay là cơ hội vàng để chúng ta tập chiến thắng chính mình trước. Một trong những cách thế sửa dễ nhất đó là đến với Bí tích Hòa giải. Nơi đây Thiên Chúa sẽ tha thứ mọi lỗi lầm của ta. Với tâm hồn trong sạch này, chúng ta đủ sức để tiếp tục đối diện với kẻ thù là Ma quỷ.

Cách thứ hai hữu hiệu cũng không kém đó là tin vào Tin mừng. Gọi là Tin mừng vì Chúa Giêsu đã đến với từng người để đưa con người về với Thiên Chúa. Ngài muốn cứu độ bạn và tôi. Tin Mừng còn ghi lại những lời hứa, những bài giảng và những mặc khải của Thiên Chúa dành cho chúng ta. Khi tin vào Tin Mừng, tin vào Thiên Chúa, chúng ta thủ đắc được những vũ khí thiêng liêng cần thiết để chống trả lại Ma quỷ.

Với hai vũ khí trên đây, dĩ nhiên Ma quỷ vẫn không tha cho chúng ta. Chúng thường xuyên lui tới để khiêu chiến. Ước sao bạn và tôi đừng quên hai vũ khí này. Nhất là đừng lơ là trong cuộc chiến thiêng liêng này. Thiên Chúa còn mách nhỏ với chúng ta điều này: “Con đừng chủ quan, vì Ma quỷ rất giỏi kế hoãn binh.” Nhiều khi mình tự tin vào chính mình chính là lúc Ma quỷ vùng lên. Trong ý nghĩa này, thánh Phaolô trải nghiệm rằng: “Khi tôi yếu chính là lúc tôi mạnh.” (2Cr 12,10). Hãy mạnh mẽ trong Thiên Chúa, vì Chúa là sức mạnh của đời tôi (Tv 117,14-15).

Lạy Chúa Giêsu, xin ở với con trong hoang mạc. Xin chiến đấu với con. Mỗi khi Mùa Chay về, con lại van nài sự can đảm hoán cải, phát xuất từ việc tiến lên khỏi cảnh nô lệ. Với vũ khí là đức tin và đức ái, con vững bước trong cuộc đấu thiêng liêng này. Sau cùng, con tin Đức tin, đức ái và đức cậy dẫn con tiến về phía trước, nơi có Thiên Chúa ngự trị. Amen.

Lm. Giuse Phạm Đình Ngọc SJ

[1] https://hdgmvietnam.com/chi-tiet/su-diep-mua-chay-2024-cua-duc-thanh-cha-phanxico-xuyen-qua-sa-mac-thien-chua-dan-ta-toi-tu-do-54395