Những thập niên gần đây, một số nam nữ tu sĩ đã phạm phải một trong những lỗi lầm căn bản, đó là nghĩ mình trước hết đang theo đuổi và thực hiện một công việc, một thứ nghề nghiệp. Đối với họ, dường như không có chuyện cuộc đời của họ chính xác là một cuộc đời, một lời đáp trả cho tiếng gọi yêu thương, một món quà tự trao hiến cho người được thương yêu.
Thế nên, chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi họ liên
tục nói về sứ vụ là nguyên tắc chủ đạo trong bậc sống của họ chứ không phải sự
thánh hiến. Đúng là một phần nào đó, sứ vụ thì quan trọng, nhưng như thế là nó
đã đánh mất sự tiếp xúc đầy đủ với Tân Ước, vốn khẳng định rằng con người thì
ưu tiên trước việc làm.
Trong khi nghề nghiệp là một phương thức kiếm
sống và đóng góp cho phúc lợi trần thế của cộng đồng nhân loại, thì ơn gọi là
một tiếng gọi đến từ Thiên Chúa nhắm đến một lối sống. Đó là một dấu hiệu, một
lời mời gọi trao ban chính mình cách hoàn toàn cho người khác theo kế hoach
thần linh. Những nhà văn và diễn giả hời hợt có tư tưởng cho rằng, ơn gọi có
tính cách tạm thời, chỉ vì họ không nghĩ đến ơn gọi chi cả. Họ suy nghĩ về một
nghề nghiệp, một cam kết không có tính cá vị về một công việc phải làm. Say đắm
trong tình yêu với lời mời gọi thần linh dường như đã thoát khỏi tầm nhìn của
họ về các lời khuyên phúc âm.
Ơn gọi căn bản nhất là lời mời gọi yêu mến Chúa
hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực, và hết trí khôn của chúng ta (Dt 6, 4-5;
Lc 10, 27). Vận mệnh của con người là đắm mình trong lòng của đời sống nội tại
của Ba Ngôi. Sự toàn bích yêu thương này tất nhiên là điều vĩ đại nhất trong
tất cả các giới răn, đấy chính là cái lý chứng tồn tại của mọi người nam và
người nữ trong mỗi bậc sống Tuy nhiên, ơn gọi chung này phải được cụ thể hoá
qua những lối sống phù hợp với ý định thần linh: sống những lời khuyên Tin mừng
cách triệt để, đời sống linh mục, hay hôn nhân. Kinh Thánh không trình bày tình
trạng độc thân như một ơn gọi, vì sự độc thân không bao hàm sự tự trao ban cho
người khác. Đúng hơn, sự độc thân là một sự sẵn sàng cho một sự tự trao ban.
Thiên Chúa của mạc khải kêu gọi một số người vào thừa tác vụ của Giáo hội. Ngài
kêu gọi một số người nam và người nữ sống khiết tịnh trọn vẹn, khó nghèo triệt
để và một sự vâng phục mới, tất cả vì Nước Trời. Và Ngài mời gọi những người
khác kết hôn và sống đời gia đình.
Do đó, ơn gọi cần được phân biệt rõ ràng với nghề nghiệp, mặc dù
hầu hết mọi người thực sự theo đuổi nghề nghiệp như một nguồn sinh kế và đóng
góp vào phúc lợi của cộng đồng. Để làm rõ, chúng ta có thể chỉ ra một số ngụ ý
của sự phân biệt này.
Trước hết, ơn gọi là đến từ sáng kiến của Thiên Chúa. Thiên Chúa mời gọi
người ta đến với một bậc sống. Điều ấy không chỉ đơn giản là vấn đề tìm kiếm và
“lựa chọn những gì tôi muốn làm trong cuộc đời.” Chắc chắn chúng ta sẽ không
nói rằng Thiên Chúa gọi một người làm nông dân chứ không phải là một thợ làm
bánh hoặc một luật sư, ít nhất là không giống như cách Ngài gọi ai đó làm linh
mục, sống đời hôn nhân hay tu sĩ.
Thứ hai, thanh niên hoặc thanh nữ tiếp cận câu hỏi về bậc sống như là
một cuộc tìm kiếm ý Chúa chứ không phải là lựa chọn cách sống dễ chịu nhất.
Trong khi ai đó có thể cầu nguyện trong việc lựa chọn nghề nghiệp, hầu chắc anh
ta phải cầu nguyện để đáp trả lời kêu gọi thần linh vào một bậc sống.
Thứ ba, bậc sống là một vấn đề tình yêu, một món quà tự trao ban cho
người khác, trong khi nghề nghiệp thì không như thế. Một luật sư cho khách hàng
lời khuyên, thời gian, mối quan tâm, chuyên môn, nhưng anh ta không tự trao
tặng chính mình —- một bác sĩ, thợ làm bánh, hoặc kỹ sư cũng không phải là
những người trao tặng chính mình.
Thứ tư, một bậc sống (kết quả của một ơn gọi) đòi hỏi phải dành toàn
thời gian, trong khi nghề nghiệp thì bán thời gian. Một người đàn ông đã kết
hôn hay phụ nữ đã lập gia đình luôn luôn là chồng hoặc luôn luôn là vợ; một
linh mục và tu sĩ được tận hiến mãi mãi để phục vụ Chúa hai mươi bốn giờ mỗi
ngày. Một giáo viên hoặc y tá phục vụ một số giờ giới hạn trong ngày và một số
ngày trong tuần, và sau một khoảng thời gian nhất định, cuối cùng sẽ nghỉ hưu.
Chồng và vợ vẫn là vợ chồng, linh mục và tu sĩ vẫn ngày đêm được thánh hiến cho
đến khi chết, ngay cả khi và khi họ từ bỏ công việc của họ.
Thứ năm, nghề nghiệp là một phương tiện để đảm bảo sinh kế, vì cung
cấp những nhu cầu vật chất cho sự tồn tại của con người trên trần gian. Trong
khi những người nam và người nữ theo đuổi ơn gọi thường làm một số loại công
việc, như là một phương tiện hỗ trợ tài chính, bậc sống của họ có cái gì đó hơi
khác với những kỹ năng chuyên môn của họ.
Cuối cùng, ơn gọi thì vĩnh viễn, còn nghề nghiệp thì tạm thời. Một thợ
mỏ than và thợ cắt tóc có thể bỏ nghề của họ bất cứ khi nào họ muốn, nhưng
trong ý định thần linh họ không thể bỏ đời sống hôn nhân. Một người có thể nghỉ
hưu trước, chứ không phải sau thời hạn. Tại sao như thế, chúng tôi sẽ giải
thích sau.
(Công Trình, S.J., chuyển ngữ,
dongten.net / catholic-link.org)