Vài năm gần đây, gu đọc truyện, xem phim của giới trẻ thường xuất hiện thể loại xuyên không và trùng sinh. Xuyên không là nhân vật bị chuyển đến một thế giới khác hoặc trở về thời xa xưa. Trùng sinh là nhân vật qua đời rồi tái sinh thành chính mình hồi trẻ làm lại cuộc đời.

Bối cảnh hay gặp nhất ở truyện xuyên không là thời cổ đại, phong kiến hoặc thế giới phép màu, nơi có những chủng tộc tiên, yêu quái, rồng… Trùng sinh đa số xoay quanh chuyện cải số, báo thù; nội dung và nhân vật chính thường có mô típ khá dễ đoán, chẳng hạn:

 Một học sinh cấp ba bình thường, mờ nhạt bỗng xuyên không đến thế giới khác sau một tai nạn, nơi em là quý tộc giàu sang, anh hùng đội trời đạp đất hoặc là người có siêu năng lực. Từ đó, em dần trở thành nhân vật quan trọng ở thế giới mới, nhận được sự ngưỡng mộ, kính trọng của mọi người. Nếu ở thế giới cũ, học sinh này sống trong gia đình bất hạnh, rất có thể sau khi xuyên không, em sẽ có cha mẹ và bạn bè hết mực yêu thương mình.

Một nữ nhân viên văn phòng chăm chỉ, tận tụy nhưng “bị tư bản bóc lột” và áp lực “cột” sống đè gãy lưng. trong khi mệt mỏi băng qua đường, cô không kịp né xe tải và… đăng xuất khỏi Trái Đất, đăng nhập vào thế giới khác. Cô còn nhập hồn vào thân thể một mỹ nhân, con nhà danh gia vọng tộc, có mọi thứ trừ tình yêu của vị hôn phu/ chồng bảnh trai, giàu sụ. Thế mà anh ta lại quay ngoắt sau khi hôn thê/ vợ đột ngột thay đổi, trở nên… thú vị hơn.

 Nữ chính truyện trùng sinh luôn có quá khứ rất bi đát, từ bị lừa đến bị phản bội, gần như nỗi khổ nào cũng trải qua. Sau cái chết tức tưởi, cô thấy mình trở về thời ấu thơ, khi mọi bi kịch chưa xảy ra. Với bộ óc người lớn trong thân xác trẻ con, với khả năng biết trước tương lai, nữ chính bắt đầu thay đổi đời mình và xử lý những kẻ mà cô biết sẽ hãm hại mình. Khác với quá khứ cũ bị bắt nạt, coi thường, lần này cô được bao người mến mộ, ca ngợi, đã vậy còn có người yêu mình thật lòng.

Nhìn chung, thể loại xuyên không và trùng sinh là để chiều lòng người xem, giúp họ tạm thời thoát khỏi hiện thực, nhập tâm vào thế giới giả tưởng. Bởi không ít người khát khao có cuộc đời mới tốt đẹp, thư thái hơn, bớt nhàm chán hoặc nặng gánh mưu sinh. Người đang làm “nô lệ tư bản”, ngày nào cũng chạy deadline đến kiệt sức thường mơ làm con nhà giàu, tiền tiêu không cần đếm, có kẻ hầu người hạ. Người cô đơn, bị bắt nạt, hắt hủi thường mơ được yêu thương, che chở và công nhận. Người từng bị hãm hại, dối lừa từng muốn quay ngược thời gian, sửa lại đời mình.

Những ước mơ ấy là nguồn cảm hứng cho truyện xuyên không, trùng sinh. Bởi vậy, dù nội dung rất nhiều bộ truyện na ná nhau, số lượng người xem vẫn đông đảo.

*

Suy cho cùng, các tác phẩm văn học, điện ảnh đều để đáp ứng giấc mơ, khát vọng con người. Thể loại xuyên không, trùng sinh cũng không nằm ngoài quy luật đó. Tuy nhiên, cái gì quá cũng không tốt. Khi người ta quá đắm chìm trong thế giới ảo mộng xinh đẹp, họ sẽ bỏ quên, thậm chí chán ghét đời thực. Chưa kể trong đa số truyện xuyên không, cách chuyển sang thế giới khác là… bị xe tải tông. Có lẽ vì vậy, chính phủ Nga đã cấm nhiều bộ anime xuyên không vì cho rằng chúng lan truyền tư tưởng “cái chết có thể giúp bạn có cuộc sống mới viên mãn hơn”.

Thật ra, việc mộng mơ và thả hồn vào trí tưởng tượng không có gì sai, đôi lúc nó còn là cứu cánh cho tâm hồn trước cuộc sống bộn bề, đầy thử thách. Cũng như ông chủ cửa hàng pha lê trong cuốn “Nhà giả kim” của Paulo Coelho, dù rất muốn một lần hành hương đến thánh địa Mecca vì là người Hồi giáo, cuối cùng ông chỉ chọn mơ về Mecca. Bởi giấc mơ đó “giúp ông có được sức sống, chịu đựng nổi cái đơn điệu nhàm chán của đời sống ngày này qua ngày khác…”

Nếu mơ mộng tiếp thêm cho ta động lực đương đầu với chông gai, là trạm nghỉ để ta hồi sức rồi bước tiếp thì mơ mộng chẳng có gì xấu. Dù ta không thể biến giấc mơ thành hiện thực cũng không sao, bởi có khi nhờ giấc mơ ấy, ta mới tiến xa thế này. Thế nhưng, nếu vì những ảo mộng mà ghét bỏ đời mình, đố kỵ với người khác và không biết trân trọng niềm vui hiện tại, đó là lúc cần phải tỉnh mộng.

Hoa trong gương, trăng dưới nước tuy đẹp lung linh nhưng mãi chỉ là ảo ảnh, giấc mộng về một cuộc đời khác hay thế giới khác cũng thế. Albert Einstein đã nói: “Sự khác biệt giữa quá khứ, hiện tại và tương lai chỉ là một ảo tưởng dai dẳng đến ngoan cố.”

Bs Nguyễn Lan Hải

Bài đăng trên báo Công giáo và Dân tộc.

***

Hình minh họa từ trang Pinterest.