Nói về Yêu, đa số chúng ta nghĩ ngay đến sự chủ động trao ban những điều tốt đẹp từ mình đến người khác. Điều này đúng thôi, nhưng “Không ai cho cái mình không có”. Thế nên trước khi muốn trao ban, ta phải có sẵn thứ để cho. Bởi vậy lệnh truyền sống Tình Yêu của Chúa rất cụ thể: Yêu Người Như Chính Mình. Muốn yêu người, trước tiên phải yêu mình đã.

Chúng ta lại đặt vấn đề: Có ai mà không yêu bản thân đâu? Chỉ có kẻ ngu mới không biết lo cho mình thôi. Chuyện không đơn giản vậy đâu. Người xưa có câu: “Người không vì mình trời tru đất diệt”, điều này dựa trên kinh nghiệm ngàn đời là luôn có những người không biết cách yêu bản thân mình, dù họ sống tích cực hay tiêu cực.

Không yêu bản thân trong lối sống tiêu cực thì ai cũng rõ: những kẻ sống không mục đích, không điều độ, buông thả, nghiện ngập… tự tàn phá sức khỏe thể lý và tinh thần của mình.

Không yêu bản thân trong lối sống tích cực: Ta thường thấy nơi các bậc cha mẹ, vợ chồng… hy sinh cho con cái, cho nhau mà quên cả bản thân mình. Xét về ý hướng, điều này là tốt đẹp và cao thượng. Nhưng xét thực tế thì lợi bất cập hại, lợi không bao nhiêu mà hệ lụy thì nhiều.

Phân tích vấn đề này để có cái nhìn rõ hơn. Dân Công Giáo bắc 54 tinh thần hy sinh chịu khó rất tuyệt vời. Kinh tế nông nghiệp cực khổ, lợi nhuận ít, gia đình đất ít con đông… Cái nghèo khó thiếu thốn khiến các bậc làm cha mẹ phải hy sinh vất vả thật nhiều để lo cho con cái mình. Ăn uống kham khổ, thức khuya dậy sớm, được miếng ngon là nhường con nhường vợ. Chế ra mấy câu như “nhất phao câu nhì đầu cánh”, “nhất thủ nhì vĩ”, “không cái mô bằng cần cổ gà”… Trong lúc thiếu thốn, miếng thịt mà nhất là đùi gà ai không thèm! Nhưng vì muốn hy sinh những miếng ngon cho con cái nên phải nói thế để vợ nếu có thương chồng, dành phần ngon cho chồng thì có cái lý do mà đẩy phần đó cho con mình.

Vì thiếu ăn thiếu ngủ nên hầu hết bà con ở đây khi qua tuổi 50 là sức khỏe thể lý xuống trông thấy. Cơ thể bắt đầu rệu rã, bệnh tật tấn công, chủ yếu là đau nhức xương khớp, ung thư, tai biến. Xưa vì hy sinh quên mình, nay phải chấp nhận những hậu quả đau đớn thể lý và suy sụp tinh thần.

Đau đớn thể lý phải đi bệnh viện thuốc thang, cần người chăm sóc. Nếu phải liệt giường liệt chiếu thì khổ cả nhà. Xưa vất vả lao động lợi nhuận bao nhiêu thì nay đem đi biếu bệnh viện và bác sĩ hết. Xưa cố gắng làm nuôi vợ con, nay cả nhà hợp lại chăm lo mình vất vả tốn công sức không thua gì…

Suy sụp tinh thần vì chẳng ai đau bệnh, suy nhược mà tinh thần tốt được. Khó ăn khó ngủ khó chịu nên kêu trách con cháu, suốt ngày thở than, hờn con hờn cháu không quan tâm hiếu thảo gì mình. Mà thật ra đâu phải con cháu không hiếu thảo. Có những gia đình rơi vào cảnh bất hạnh vì ông hay bà, bố hoặc mẹ ngồi một chỗ chửi bới con cháu suốt ngày, khiến gia đình luôn căng thẳng, con cháu không muốn về nhà. Càng chửi con cháu càng phản kháng, phản kháng thì lại càng hờn trách chửi dữ hơn… Cuối cùng thì những hy sinh xưa kia tưởng là tốt, là công trạng… thì nay trở thành gánh nặng, phản tác dụng với hạnh phúc cuộc sống.

 Bởi thế muốn yêu người trước tiên hãy yêu mình trước đã. Biết giữ sức khỏe bản thân, ăn uống ngủ nghỉ điều độ. Sự bình an và mạnh khỏe của mỗi người chúng ta cũng chính là niềm vui và hạnh phúc cho những người thân yêu của mình. Ta khỏe thì người thân đỡ lo, ta bình an thì người thân nhận được sự an bình, hạnh phúc từ ta lan toả tới. Thế nên trước khi yêu người, nhớ lời Chúa dạy mà yêu mình cho thích hợp.

LM Giuse Nguyễn Đức Thịnh

Giáo Xứ Hà Tiên